Washing
				              
There’s a place in Islay called Lochan na Nigheadaireachd (little loch of the washing). It’s near Laggan Point. I reckon people did washing in the lochan. That was in the old days. But how did they do the washing?
Well, I was reading a book recently. And the author gave a description of washing like that. The name of the book is Cocoa and Crabs. Flora MacDonald is the author. In the book, Flora tells about the day of washing the blankets when she was young. She was living in a remote place in Benbecula. They walked to a freshwater loch to do the washing. That was on a beautiful day in May.
They had a zinc bath. They had a black enamel pot. They had washing powder. They had soap. They were as busy as ants on that day. They made a fire beside the loch. They put the black pot on the fire. They filled the pot with water from the loch. When the water was hot, they poured it into the bath.
The water was full of foam. The children jumped into the bath. “We were bouncing and jumping
and stamping,” Flora writes. “We
were just like yo-yos up and down
in  the  white  foam.”  Flora  really
enjoyed washing day.
She  was  really  keen  on  the
bubbles.   “My   heart   fills   with
happiness,”  she  writes,  “when  I
remember the beautiful bubbles.”
After  the  washing  came  the
rinsing. The blankets were rinsed
in the loch. Then they were wrung
out. Then they were put out to  dry.
Was   it   hard   work?   Yes,
certainly. But young Flòra enjoyed
it. I expect the folk of Lochan na
Nigheadaireachd in Islay enjoyed
it in very much the same way.
				             
				            
				              Nigheadaireachd
				              
Tha àite ann an Ìle air a bheil Lochan na Nigheadaireachd. Tha e faisg air Rubha an Lagain. Tha mi a’ dèanamh dheth gun robh daoine a’ dèanamh nigheadaireachd anns an lochan. Bha sin anns an t-seann aimsir. Ach ciamar a bha iad a’ dèanamh na nigheadaireachd?
Uill, bha mi a’ leughadh leabhar o chionn ghoirid. Agus rinn an t-ùghdar tuairisgeul de nigheadaireachd mar sin. ’S e an t-ainm air an leabhar Còco is Crùbagan. ’S i Flòraidh NicDhòmhnaill an t-ùghdar. Anns an leabhar tha Flòraidh ag innse mu latha nigheadaireachd nam plaideachan – no plangaidean
– nuair a bha i òg. Bha i a’ fuireach ann an àite iomallach ann am Beinn na Fadhla. Choisich iad gu loch-uisge airson an nigheadaireachd a dhèanamh. Bha sin air latha brèagha anns a’ Chèitean.
Bha tuba sinc aca. Bha poit dhubh eanamail aca. Bha fùdar nigheadaireachd aca. Bha siabann aca. Bha iad cho trang ris na seangain air an latha sin. Thog iad teine ri taobh an locha. Chuir iad a’ phoit dhubh air an teine. Lìon iad a’ phoit le uisge bhon loch. Nuair a bha an t-uisge teth, dhòirt iad don tuba e.
Bha an t-uisge na chop. Leum a’ chlann a-steach don tuba. “Bha sinn a’ bocadaich   is   a’   leumadaich   is   a’
stampadh,” tha Flòraidh a’ sgrìobhadh.
“Bha  sinn  dìreach  mar  yo-yos  suas  is
sìos  sa  chop  gheal.”  Chòrd  latha  na
nigheadaireachd ri Flòraidh gu mòr.
Bha  i  uabhasach  measail  air  na
builgeanan. “Tha mo chridhe a’ lìonadh
le toileachas,” tha i a’ sgrìobhadh, “nuair
a  chuimhnicheas  mi  air  na  builgeanan
àlainn.”
Às  dèidh  an  nighe,  thàinig  an
sgoladh.  Bha  na  plaideachan  air  an
sgoladh anns an loch. An uair sin, bha
iad air am fàsgadh. An uair sin, bha iad
air an cur a-mach airson tiormachadh.
An e obair chruaidh a bha ann? ’S
e, gun teagamh. Ach chòrd i ri Flòraidh
òg.  Tha  mi  an dùil  gun  do chòrd e  ri
muinntir  Lochan  na  Nigheadaireachd
ann an Ìle anns an aon dòigh.