Halò a-rithist. Bu mhath leam sgeulachd thraidiseanta innse. ʼS e an t-ainm
a th’ oirre ‘Na Sia Bonnaich Bheaga’.
Bha mac banntraich ann uaireigin. Dh’fhalbh e a dh’iarraidh fhortain.
Thàinig e gu taigh famhair. Bhuail e an doras.
‘Cò tha siud?’ ghlaodh am famhair.
‘Tha mi ag iarraidh maighstir,’ ars an gille.
‘Tha gille a dhìth orm,’ dh’aontaich am famhair. ‘Dè an tuarastal a bhiodh
tu ag iarraidh?’ Dh’ainmich an gille an tuarastal agus bha am famhair
toilichte.
Nuair a dh’èirich an gille sa mhadainn, dh’iarr am famhair air na seachd
bàthaichean aige a chartadh. Thòisich e air an cartadh. Ach na chuireadh e
a-mach air an dàrna doras, thigeadh e a-staigh air an doras eile.
Nuair a thàinig an oidhche, thàinig nighean an fhamhair a-steach. ‘Tha thu
air do shàrachadh, a dhuine bhochd!’ thuirt i.
‘Tha,’ dh’aontaich esan.
‘Ma gheallas tu,’ ars ise, ‘nach bi bean-phòsta agad gu bràth ach mise, nì
mise an gnothach dhut.’
‘Uill, geallaidh,’ thuirt an gille.
‘Cruinnich, a shluasaid!’ ars ise. ‘Cuir a-mach, a ghràpa!’ An ceann beagan
mhionaidean, cha robh càil air fhàgail anns na bàthaichean.
Thàinig am famhair dhachaigh. Chunnaic e gun robh na bàthaichean falamh.
‘Mo bheannachd dhut,’ thuirt e ris a’ ghille, ‘agus mo mhollachd don oide
agad.’
An làrna-mhàireach, bha am famhair a’ falbh don bheinn-sheilg. Dh’iarr e
air a’ ghille na seachd bàthaichean a thughadh le clòimhteach nan eun, gun
bun iteig no bàrr iteig a bhith an-àirde.
Fhuair an gille gunna airson eunlaith a mharbhadh. Bha e a’ sealg fad an
latha. Chan fhac’ e ach aon fhaoileag.
Thàinig nighean an fhamhair a-mach, agus thuirt i ris, ‘Tha thu air do
shàrachadh, a dhuine bhochd!’
‘Tha,’ ars esan.
‘Ma gheallas tu,’ ars ise, ‘nach bi bean-phòsta agad gu bràth ach mise, nì
mise an gnothach dhut.’
‘Geallaidh,’ thuirt an gille.
Thug an nighean trì gràinneanan eòrna a-mach à poca. Thilg i air mullach
nam bàthaichean iad. Chruinnich eunlaith air mullaichean nam bàthaichean.
Taobh a-staigh beagan mhionaidean, bha iad tughte le clòimhteach.
Thàinig am famhair dhachaigh. Chunnaic e gun robh na bàthaichean tughte.
‘Mo bheannachd dhut,’ thuirt e ris a’ ghille, ‘agus mo mhollachd don oide
agad.’
An làrna-mhàireach, nuair a bha am famhair a’ falbh, dh’iarr e air a’
ghille each a ghlacadh nach fhaca riamh an talamh no an t-adhar. Thug e
srian dha. Chunnaic an gille an t-each, ach cha b’ urrainn dha a ghlacadh.
Thàinig nighean an fhamhair a-mach. Thuirt i ris, ‘Tha thu air do
shàrachadh, a dhuine bhochd!’
‘Tha,’ ars esan.
‘Ma gheallas tu,’ ars ise, ‘nach bi bean-phòsta agad gu bràth ach mise, nì
mise an gnothach dhut.’
‘Geallaidh,’ thuirt an gille.
Thug i srian bheag mheirgeach a-mach à poca. Chrath i ris an each i agus
chuir an t-each a cheann innte.
Thàinig am famhair dhachaigh. Chunnaic e gun robh an t-each glacte aig a’
ghille. ‘Mo bheannachd dhut,’ thuirt e ris a’ ghille, ‘agus mo mhollachd
don oide agad.’ Ghabh e a bhiadh, agus chaidh e a laighe.
Thàinig nighean an fhamhair a bhruidhinn ris a’ ghille. Bha droch
naidheachd aice. ‘Ged a rinn thu a h-uile rud a dh’iarr e,’ thuirt i, ‘tha
m’ athair a’ dol gar marbhadh co-dhiù.’ Chuir iad romhpa teicheadh. Ach mus
do dh’fhalbh iad, rinn an nighean sia bonnaich bheaga. Chì sinn carson
an-ath-sheachdain.
