FaclairDictionary EnglishGàidhlig

Seòras Mallory

Is e seo Bliadhna Eadar-nàiseanta nam Beann, agus tha grunn

Audio is playing in pop-over.

Seòras Mallory

Is e seo Bliadhna Eadar-nàiseanta nam Beann, agus tha grunn rudan a’ dol ann an Alba airson sin a chomharrachadh oir, ged nach eil na beanntan againn àrd, tha iad prìseil dhuinne, agus tha iad ainmeil air feadh an t-saoghail. Choisinn cuid de streapadairean, Albannaich is Sasannaich, cliù dhaibh fhèin air beanntan àrda às dèidh dhaibh na sgilean bunaiteach aca ionnsachadh ann an Alba.

Am measg nam beann as ainmeil’ anns an dùthaich, tha an Cuiltheann anns an Eilean Sgitheanach. Tha na beanntan sin cas, creagach, biorach, binneanach agus feumaidh duine sam bith a thèid orra a bhith gu math comasach. Am measg na rinn an Cuiltheann ainmeil mar àite airson streap, bha Tormod Collie, a bh’ air a bhith ann an iomadach àite air feadh an t-saoghail, air beanntan eadar na Rockies agus a Himalaya.

Bha spèis is gràdh àraidh aige don Chuiltheann, ge-tà, agus, mu dheireadh, chaidh e a dh’fhuireach anns an Eilean Sgitheanach, ann an Sligeachan. Bha e an uairsin faisg air na beanntan, air an do chuir e seachad mòran ùine nuair a bha e na b’ òige ann an cuideachd Iain MhicCoinnich, Sgitheanach à Sgonnsair, sìos an rathad bho Shligeachan. Tha Iain air a chuimhneachadh ann am fear de mhullaichean a’ Chuilthinn, Sgùrr MhicCoinnich, is tha Collie fhèin air a chuimhneachadh ann an Sgùrr Thormaid.

Ach, ainmeil ’s ged a bha Collie, cha b’ e an streapadair a b’ ainmeile ri linn. Bha fear eile ann, cuideachd à Breatainn, a choisinn cliù dha fhèin air feadh an t-saoghail, eadhon am measg feadhainn nach robh measail air beanntan. B’ esan an Sasannach, Seòras Mallory, a chaill a bheatha air a’ bheinn as àirde a th’ ann, Beinn Everest, ann an naoi deug, fichead ’s a ceithir (1924).

Gu o chionn ghoirid, bha fios agam gu robh Mallory air a bhith measail air beanntan na Cuimrigh, is gum biodh e a’ dol ann airson streap ann an Snowdonia gu math tric. Tha sin nàdarrach, oir bha na beanntan sin na b’ fhaisge air na h-àiteachan far an robh e a’ fuireach ann an Sasainn. Cha robh fios agam, ge-tà, gu robh e air a bhith a-riamh anns an Eilean Sgitheanach, a’ streap air a’ Chuiltheann.

Ach bha - aon turas, anns an Iuchar, naoi deug ’s a h-ochd-deug (1918), nuair a bha an Cogadh Mòr fhathast a’ dol. Bha Seòras air fòrladh às dèidh a bhith anns an Roinn-Eòrpa, leis gu robh cnàmhan coise aige, a chaidh a bhriseadh naoi bliadhna roimhe ann an tubaist anns na beanntan, a’ tighinn às a chèile a-rithist. Nuair a bha e na b’ fheàrr, mus do thill e don Fhraing, chaidh e fhèin is a bhean don Eilean Sgitheanach airson seachdain. Dh’fhuirich iad ann an Taigh-òsta Shligeachain.

Bha an aimsir sgoinneil agus cha robh ceàrr ach aon nì. ’S e sin gu robh sgòthan ann dhen mheanbh-chuileig. Bha Seòras uabhasach measail air a bhith a’ snàmh ann an uillt is aibhnichean gun sgàth aodaich air, agus bha e ri sin anns an Eilean Sgitheanach cuideachd, ach chan eil fhios a’m dè cho tlachdmhor ’s a bha sin, agus na meanbh-chuileagan cho pailt. Co-dhiù, streap Seòras air mòran de na beanntan agus chruthaich e slighe ùr, nach do rinn duine sam bith roimhe, suas Sròn na Cìche.

Fhad ’s as aithne dhomh, b’ e sin an aon turas aige air a’ Chuiltheann. Cha b’ fhada gus an robh aire air Tibet agus a’ bheinn as àirde san t-saoghal, a thug a bheatha bhuaithe mu dheireadh, sia bliadhna às dèidh dha soraidh slàn a leigeil leis an Eilean Sgitheanach.

Litir 144 Litir 144 Litir 146 Litir 146

Sign-up to our newsletter!

Weekly Gaelic to your inbox, with audio!